9. – 13. TYDZIEŃ CIĄŻY
Zaczniesz odczuwać częstszą potrzebę oddawania moczu. Zmiany ciśnienia wywoływać mogą uczucie słabości lub zawroty głowy, szczególnie przy nagłej zmianie pozycji, na przykład po gwałtownym wstaniu z krzesła. Na twoich piersiach mogą pojawić się naczynia krwionośne a wokół brodawek niewielkie bruzdki – ma to związek z rozwojem gruczołów Montgomerego. Zmiany hormonalne mogą spowodować powstanie przebarwień na skórze.
9. tydzień ciąży (dziecko ma 7 tygodni)
Długość dziecka mierzona od głowy do pupy wynosi około 22 do 30 mm.
Zarodek zaczyna wyglądać jak prawdziwe dziecko. Głowa przechylona jest w kierunku klatki piersiowej. Szybko rosną kończyny. Na dłoniach i stopach widać już palce, zaczynają się na nich formować opuszki. Dziecko ma już niemal całkowicie wykształcone powieki i nos. W ciągu najbliższych kilku dni wykształci się przepona – najważniejszy mięsień niezbędny do oddychania, który po porodzie umożliwi dziecku samodzielne oddychanie. Rozwija się pępowina, która łączy dziecko z ciałem matki i zapewnia wymianę substancji.
10. tydzień ciąży (dziecko ma 8 tygodni)
Długość dziecka mierzona od głowy do pupy wynosi około 31 do 42 mm, waga około 5 g.
Od tego tygodnia dziecka nie nazywa się już zarodkiem, tylko płodem. Mózg rośnie w takim tempie, że głowa nadal wydaje się nieproporcjonalnie duża w stosunku do reszty ciała. Dziecko ma już oczy i nos. W dziąsłach powstaje dwadzieścia zalążków zębów. Wykształcone są przeguby i kostki, wyraźnie widoczne są palce. Dziecko ma już większość stawów. Zaczynają się rozwijać narządy płciowe ale nie można jeszcze rozpoznać płci dziecka. Układ nerwowy dziecka reaguje na bodźce, funkcjonować zaczyna większość narządów wewnętrznych. Nadal rozwijają się płuca, żołądek i jelita. Nerki przemieszczają się na swoje ostateczne miejsce w górnej części brzucha. Serce jest w całości wykształcone.
11. tydzień ciąży (dziecko ma 9 tygodni)
Długość dziecka mierzona od głowy do pupy wynosi około 44 do 60 mm, waga około 6 g.
Dziecko ma już za sobą najbardziej krytyczną fazę rozwoju. Od teraz ryzyko powstania wad wrodzonych lub innych uszkodzeń wywołanych infekcjami, czy lekami, jest dużo mniejsze. W ciągu tygodnia długość płodu podwoi się. Głowa stanowi niemal połowę jego długości. Pod zamkniętymi powiekami wykształcają się tęczówki, które chronić będą oko przed nadmiernym światłem. Rozwój słuchu nastąpi nieco później. Dziecko zaczyna ziewać, ssać i łykać. Wszystkie niezbędne do życia organy wewnętrzne są w pełni wykształcone i zaczynają funkcjonowanie. Do końca ciąży będą już tylko rosły. Wykształcają się paznokcie i delikatne owłosienie. Serce pompuje krew do wszystkich organów wewnętrznych, a przez pępowinę krew trafia do łożyska.
12. tydzień ciąży (dziecko ma 10 tygodni)
Długość dziecka mierzona od głowy do pupy wynosi około 61 mm, waga od 8 do 14 g.
Dziecko jest już w pełni ukształtowane, choć nadal trwa intensywny wzrost jego organów, rozwija się szczególnie mózg. Oddzielają się palce, rosną paznokcie i włosy. Twardnieje szkielet. Narządy płciowe nabierają charakterystycznych cech. Powstają struny głosowe, a umieszczona na spodniej części czaszki przysadka mózgowa zaczyna produkować hormony. Aż trudno uwierzyć, co dziecko w tym stadium rozwoju umie – potrafi ruszać kończynami, palcami, śmiać się, marszczyć i ssać kciuk. Układ trawienny potrafi wchłaniać glukozę. Krwiobiegi matki i dziecka nie mieszają się. Substancje odżywcze dla szybkiego wzrostu i odprowadzanie produktów przemiany materii zapewnia krwiobieg łożyska. Krew krąży w pępowinie między łożyskiem a dzieckiem.
13. tydzień ciąży (dziecko ma 11 tygodni)
Długość dziecka mierzona od głowy do pupy wynosi około 65 do 78 mm, waga od 13 do 20 g.
Ponieważ narządy wewnętrzne dziecka, zwłaszcza płuca, nie są jeszcze dojrzałe, dziecko nie jest zdolne do życia poza macicą. Wątroba dziecka zaczyna produkować żółć, trzustka insulinę, a jego jelita przesuwają się na swoją ostateczną pozycję w ciele. Nadal rosną zewnętrzne organy płciowe. Wykształcona jest już szyja, dzięki czemu dziecko może zacząć ruszać głową. Oczy przesunęły się do przedniej części twarzy, uszy zajęły swoją ostateczną pozycję. Badania dowodzą, że dziecko jest zdolne do odbioru dźwięków. Jego uszy rozwiną się w pełni dopiero około 24. tygodnia ciąży, ale dziecko odczuwa dźwięki za pośrednictwem umieszczonych w skórze receptorów czułych na wibracje.